Joke (hen/hun) schrijft gedichten, songs, verhalen en artikelen, speelt ukelele en maakt als hen daar (meestal van justitie) tijd voor krijgt ook wel eens een stapel pentekeningen. Je zou het door al die piraterij bijna vergeten, maar je kunt Joke dus ook vragen voor soloperformances. Een optreden kan in het Nederlands of in het Engels zijn of allebei.
DE MUIS
Omringd door puin
Opstuivend stof
Herinner ik me dat ik dacht
dat hij van lood was
Deze ommuring van dwarsbomen
En ik
Een muis
onder een vergrootglas
Ik koesterde deze tombe
van roepende dromen
waarin ik
met lege handen
mijn knuistjes tot vuisten balde
Een brok heb afgestompt
van de lange wanden
En ik voelde het kraken
onder mijn laarzen
alsof draagbalken scheurden
De zuil vergruisde
Ik heb een gat geslagen
Poëzieperformance
Als dichteres put Joke uit een flinke stapel eigen poëzie, die grotendeels – maar niet uitsluitend – bestaat uit maatschappijkritisch werk en protestgedichten. Veel daarvan is te lezen in de in 2016 uitgebrachte verzamelbundel ‘Vuile Wapen Schone Handen’, waarvan nog exemplaren voorhanden zijn. Dat is werk dat de meeste mensen van Joke wel kennen. Maar ook ouder en nieuwer werk kan zomaar tevoorschijn worden getrokken waardoor je ineens een ondeugend lesbisch gedicht voor de kiezen krijgt, een romantisch sonnet, of een hele reeks beeldende gedichten die van alles betekenen wat je zelf verder mag invullen.
Singer-songwriter
Joke beklimt tegenwoordig ook podium en zeepkist met een ukelele en speelt dan liedjes die ze geschreven heeft voor Your Local Pirates vermengd met door hen vertaalde oude strijd- en protestliederen. Zo heeft hen ‘L’Estace’ van Lluis Lach vertaald (De Staak), het vakbondslied ‘Bet Und Arbeit’ (Bid En Werk), ‘A La Huelga’ van Rolando Alárcon (Laat Ons Staken) en meer. Zie hier. Maar hen kan ook zomaar beginnen Bella Ciao te spelen, of een bekend lied dat geen vertaling behoeft maar wel zo lekker meezingt. Zolang Joke het maar spelen kan op de ukelele. Het gaat dan niet om de virtuositeit maar om de intentie, om het gevoel over te brengen of de boel op stelten te zetten. Als je mooi gitaarspel wilt horen en tweestemmig zingen, dan kun je natuurlijk beter Your Local Pirates vragen. Dan krijg je de prachtige tokkels en de tweede stem van piraat Peter erbij. Komt Joke alleen, dan speelt hen net zo makkelijk op een groot podium als in een intieme setting.
Improvisaties met wie daar zin in heeft
Het kan ook een combinatie zijn van allebei, waarbij Joke de gedichten ook wel eens voorziet van geïmproviseerde muziek. Dat kan hen ook zelf, maar Joke vind het wel zo leuk om ad hoc te improviseren met ter plekke aanwezige andere dichters of musici. Dat kan hopeloos mislukken maar levert ook juweeltjes op. Uiteindelijk is ook Your Local Pirates zo ontstaan, toen Peter eens wat gitaar speelde bij gedichten, Joke nog wat lang geleden geschreven liedjes had liggen die ze toen samen gingen spelen en vervolgens van het een het ander kwam en het samenspelende duo maar eens van een naam werd voorzien.
Voorbeelden van eerdere zulke samenwerkingen, bijvoorbeeld met de muzikanten van Zibabu, kun je horen op haar Bandcamp page, in het bijzonder het album ‘Poetry & Music’ (2000-2005).
Waar?
Joke speelt in principe overal waar hen gevraagd wordt, van kroeg of literaire salon tot festival of demonstratie/manifestatie. Het kan ook zijn dat hen ergens opduikt waar je hen het minst verwacht. In een park, op straat, bij de opening van een expositie. Joke is altijd in voor een experiment, een onverwacht voorstel. Probeer het maar.
Met een flink repertoire aan strijdbare teksten, geschreven vanuit het anarchistisch idee en niet altijd even warm verwelkomd op wat hen noemt de ‘eliteraire’ podia, liggen plaatsen als autonome centra, kraakpanden en anarchistische boekenwinkels natuurlijk voor de hand. Toch sluit hen de confrontatie in het literaire circuit niet uit. Daar waar gedichten tegen autoriteit, oorlog, kapitalisme, deportaties, gevangenissen, racisme, seksisme, natuurvernietiging, dierenmoordindustrie en meer onwenselijke uitspattingen van machtswellust niet verwacht worden, is het hard nodig deze vanaf het podium te brullen. Of te fluisteren.
Ja, luister maar eens goed. Dat heb je goed gehoord.
Een dichter die het publiek niet durft wakker te schudden is als een zee zonder zout.
Nog even over die tekeningen…
Indien een beamer aanwezig is, kan Joke het optreden voorzien van projecties van zelfgemaakte tekeningen. De inspiratie voor de tekeningen komt tenslotte uit dezelfde bron als de inspiratie voor gedichten en songteksten. Hen deed dit bijvoorbeeld ook tijdens de presentatie van eerder genoemde bundel ‘Vuile Wapens Schone Handen’.
Vergoeding, ook wel fijn
Joke komt spelen tegen onkosten/reiskosten maar voor wie geen geld heeft en toch graag wil: met de pet rond en wat drinken en eten en goed gezelschap en indien van toepassing een plek om te crashen voor de nacht zijn ook prima. Lang verhaal kort: kan allemaal in overleg.
Tot slot…
Bovenstaande is een overzicht van wat je allemaal kunt verwachten als je Joke voor een optreden wilt vragen. Joke schrijft ook artikelen, columns en verhalen. Dat doet hen soms ook op verzoek. Hetzelfde geldt voor tekeningen. Bij een demonstratie of actie kun je hen ook tegenkomen. Uiteindelijk is het er om te doen de wereld, de samenleving, radicaal te veranderen. Vanaf een podium, vanaf papier en vanuit de digitale wereld kunnen we inspireren, confronteren, oproepen tot strijd. Maar die strijd, die vindt plaats op straat!
Geen bazen of politici, maar zelfbestuur en anarchie!
Wil je meer weten, lezen, zien of horen? Joke Kaviaar is te vinden:
Website: https://jokekaviaar.nl/
Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCxBfisPg91swNsb84fab2XA
Bandcamp: https://jokekaviaar.bandcamp.com/
En te bereiken via:
E-mail: info@jokekaviaar.nl